TTV Nguyễn Mạnh Dũng tiếp tục đồng hành cùng IBA trong Nhóm Công tác về Trọng tài Quốc tế
TTV Nguyễn Mạnh Dũng vinh dự là một thành viên trong Nhóm Công tác (Task Force) của Hiệp hội Luật sư Quốc tế (IBA) với chủ đề: “The Nationality of the Arbitrator as a Proxy for Independence and Impartiality” (Tạm dịch: Quốc tịch của Trọng tài viên như một thước đo cho tính độc lập, vô tư và khách quan).
Ủy ban Trọng tài của IBA (IBA’s Arbitration Committee) là một bộ phận của IBA, quy tụ các chuyên gia hàng đầu về trọng tài quốc tế từ nhiều hệ thống pháp luật khác nhau, và được coi là tổ chức tiên phong trong lĩnh vực trọng tài. Ủy ban đã triển khai nhiều dự án nghiên cứu, sự kiện nhằm thúc đẩy việc sử dụng trọng tài như một phương thức giải quyết tranh chấp. Một số đóng góp quan trọng có thể kể đến:
- Hướng dẫn IBA về xung đột lợi ích trong trọng tài quốc tế, được các bên và trọng tài viên sử dụng để đánh giá tính độc lập, vô tư và khách quan của trọng tài viên. Tại Việt Nam, Hướng dẫn này đã được Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) vận dụng sáng tạo thông qua Bản tuyên bố Trọng tài viên VIAC.
- Quy tắc IBA về thu thập chứng cứ trong trọng tài quốc tế là một bộ quy tắc được sử dụng rộng rãi như nguồn luật mềm trong các vụ trọng tài. Đây là một công cụ hữu hiệu hỗ trợ các bên và Hội đồng Trọng tài trong việc đánh giá và quản lý chứng cứ hiệu quả, đặc biệt trong những vụ kiện phức tạp, có khối lượng chứng cứ lớn.
Thông tin chi tiết về Ủy ban Trọng tài của IBA có thể xem ở đây: https://www.ibanet.org/unit/Dispute+Resolution+Section/committee/Arbitration+Committee/3010
Trọng tài viên Nguyễn Mạnh Dũng đã tham gia tích cực trong những dự án của IBA, bao gồm các nghiên cứu, báo cáo về trọng tài tại Việt Nam như: Vietnam Report on the Public Policy Exception in the New York Convention, 2016 Research Project – Comparative Study of Arbitrability under the New York Convention, Vietnam Arbitration Guide 2024, IBA Arbitration Guide 2018 – Vietnam Report. Việc tham gia các tổ chức có vai trò quan trọng trong trọng tài quốc tế không chỉ góp phần giúp cộng đồng trọng tài quốc tế biết đến Việt Nam như một địa điểm trọng tài thân thiện và đang phát triển nhanh chóng, mà còn góp phần đưa trọng tài tại Việt Nam tiệm cận đến những chuẩn mực trọng tài quốc tế.
Tiếp nối sự tham gia vào các dự án trước đây, Trọng tài viên Nguyễn Mạnh Dũng hiện đang là thành viên Nhóm công tác nghiên cứu về ảnh hưởng của quốc tịch Trọng tài viên đối với tính độc lập, vô tư và khách quan của họ.
Trong thực tiễn trọng tài quốc tế, mối liên hệ giữa quốc tịch và tính độc lập của Trọng tài viên đã từ lâu được đặt ra, gắn liền với nhiều quan điểm khác nhau. Một số quy tắc trọng tài quốc tế uy tín có quy định liên quan, chẳng hạn: Quy tắc ICC (2021), Điều 13(1); Quy tắc LCIA (2020), Điều 6. Tại Việt Nam, Luật Trọng tài Thương mại 2010 và các quy tắc tố tụng trọng tài trong nước hiện không coi quốc tịch là yếu tố bắt buộc khi lựa chọn hoặc chỉ định Trọng tài viên, cũng không xem đây là căn cứ để nghi ngờ tính độc lập, vô tư và khách quan. Thực tiễn xét xử ở Việt Nam đến nay cũng chưa ghi nhận vụ việc nào liên quan đến vấn đề này. Đây vẫn là một chủ đề mới mẻ và ít được nghiên cứu trong nước.
Nhằm giải quyết câu hỏi này, IBA đã thành lập Nhóm Công tác với sự tham gia của nhiều Trọng tài viên, chuyên gia và học giả đến từ các hệ thống pháp luật, quốc gia và nền văn hóa pháp lý khác nhau, với mục tiêu so sánh, phân tích và đưa ra góc nhìn đa chiều về việc liệu quốc tịch có nên được coi là yếu tố để đánh giá tính độc lập, vô tư của Trọng tài viên hay không. Hiện tại, Nhóm đang tiến hành nghiên cứu các quy định pháp luật và thực tiễn xét xử tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
ADR Vietnam Chambers rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến, trao đổi của các Trọng tài viên, Luật sư, Chuyên gia, Nhà nghiên cứu và cộng đồng trọng tài về các vấn đề cụ thể dưới đây để góp phần hoàn thiện dự án của IBA:
➖Nghiên cứu về các yêu cầu/xem xét liên quan đến quốc tịch trong việc chỉ định Trọng tài viên theo pháp luật Việt Nam;
➖Nghiên cứu về các tài liệu chuẩn bị lập pháp (travaux préparatoires) của pháp luật Việt Nam có quy định về những xem xét/hạn chế liên quan đến quốc tịch trong việc bổ nhiệm Trọng tài viên;
➖Nghiên cứu bản án, quyết định liên quan đến các phản đối với lí do quốc tịch đối với (a) Trọng tài viên và (b) Phán quyết trọng tài; và
➖Trong phạm vi chưa được đề cập ở trên, nghiên cứu về bất kỳ yêu cầu/xem xét nào liên quan đến quốc tịch, cụ thể trong các vụ trọng tài có sự tham gia của doanh nghiệp nhà nước.
Mọi thông tin xin gửi về: Phạm Dương Hoàng Phúc, Trợ lý nghiên cứu. Email: phuc.pham@adr.com.vn
